Początki kolarstwa górskiego zaczęły się w Stanach Zjednoczonych pod koniec lat siedemdziesiątych XX w. Wówczas to rozpoczęto wykorzystywanie rowerów do poruszania się po ciężki terenie i nierównej nawierzchni.

Za twórcę sportu uznaje się Gary’ego Fishera, ponieważ to on właśnie otworzył pierwszą linię produkcyjną z rowerami górskimi. Rower górski wyróżniał się przede wszystkim mocną ramą oraz brakiem jakichkolwiek dodatków (błotników, osłon), które mogłyby utrudniać jazdę w terenie. Bardzo ważną zmianą konstrukcyjną było również zmniejszenie o 2 cale średnicy koła oraz zastosowanie szerokich opon z odpowiednim grubszym bieżnikiem.

Kolarstwo górskie na początku traktowano jako dyscyplinę ekstremalną. Wraz z upływem lat zaczęto organizować zawody w kolarstwie górskim. W stanie Kolorado w USA odbyły się pierwsze zawody w pucharze świata. W roku 1996 odmiana kolarstwa górskiego (Cross Country) stała się dyscypliną olimpijską.

Wyróżnia się wiele odmian kolarstwa górskiego. Oto niektóre z nich:

Cross-country - zbliżone do kolarstwa przełajowego. Zawodnicy wykonują kilka rund według ustalonej przez organizatora trasy, a zwycięzcą zostaje zawodnik, który pierwszy pojawi się na mecie. W chwili awarii na trasie, zawodnik może reperować rower na własną rękę korzystając z części zamiennych i narzędzi, które znajdują się w specjalnie do tego przygotowanych miejscach na trasie.

Downhill – jest to odmiana kolarstwa górskiego, w której zawodnicy zjeżdżają z bardzo stromej trasy, a o zwycięstwie decyduje czas w jakim pokonali ustalony odcinek. Po drodze pokonać muszą liczne przeszkody. Zawody w downhillu nie mają charakteru wyścigu, a zawodnicy zjeżdżają trasą pojedynczo.

Freeride – bardzo podobny do downhill, jednak trasa zazwyczaj nie jest określona. Z reguły każdy z zawodników samemu planuje, w jaki sposób dotrze na metę położoną u podnóża góry. W większości przypadków o zwycięstwie decyduje kolejność przyjazdu na metę. W zawodach freeridowych ocenia się również styl wykonywanych ewolucji i skalę trudności przejazdu.

Dual – zjazd tą samą trasą dwóch zawodników, którzy jadą obok siebie. Trasa może czasem się wznosić. Zawodnicy mogą sobie przeszkadzać podczas zjazdu zajeżdżając sobie drogę. Wszelkie popchnięcia oponenta są jednak niedozwolone.

All mountain – odmiana, którą cechuje całkowity brak ograniczeń jeśli chodzi o wybór trasy. Osoba uprawiająca all mountain powinna sporo uwagi poświecić sprawom sprzętowym, ponieważ oprócz kondycji pozwalającej na pokonywanie górskich tras konieczny jest również wytrzymały rower.

Każdy rowerzysta powinien pamiętać o kilku ważnych zasadach, które pozwalają na bezpieczne uprawianie kolarstwa górskiego:

• należy odpowiednio dopasowywać prędkość jazdy do natężenia ruchu pieszych na szlakach górskich oraz brać pod uwagę możliwość ew. kolizji z innymi użytkownikami górskich ścieżek, którzy znajdują się za zakrętem trasy.


• przez cały czas trzeba mieć pewność, że panujemy nad rowerem.


• styl jazdy powinien również odpowiadać warunkom pogodowym. Nie należy rozpędzać się na trasie, która może być śliska, a przez to niebezpieczna.


• przed dłuższymi wyprawami należy mieć pewność, że nasz rower jest całkowicie sprawny i nie zawiedzie nas przy pierwszej lepszej okazji. Dobrze zrobić dodatkowy przegląd oraz wziąć na wszelki wypadek części zamienne.


• istotne również aby pamiętać o etykiecie na szlaku górskim. Nie powinno się przejechać obojętnie obok kogoś potrzebującego pomocy, zarówno medycznej jak i technicznej.