Historia kolarstwa szosowego w nieodzowny sposób wiąże się z genezą samego roweru. Projekt tego, jak twierdzi wielu badaczy wynalazków, powstać miał już w epoce renesansu z ręki słynnego Leonardo da Vinci. Prawdopodobnie nie został on jednak nigdy skonstruowany, przez co pierwszą już udokumentowaną i zrealizowaną konstrukcję roweru przypisuje się francuskiemu wynalazcy De Sivrac`owi. Nie była to szczególnie skomplikowana maszyna, bowiem rower projektu Francuza, który sam ochrzcił mianem celerifere, sprowadzał się do dwóch kół połączonych ramą, a w ruch wprawiało się go odpychając nogi od podłoża. Miał on swoje oczywiste wady, z czego najważniejszą był brak możliwości skręcania.

Nieco bardziej zaawansowanej technologicznie wersji roweru świat doczekał się w 1813 roku za sprawą Karla Friedricha von Draisa, który skonstruował pierwowzór bicykla. Maszyna nazwana ”drezyną” składała się z dwóch kół połączonych drążkiem, pomiędzy którymi umieszczono siodełko i podpórkę dla rąk. Wciąż brakowało jednak najważniejszego, ze współczesnego punktu widzenia, elementu roweru - pedałów. Te na rowerze pojawiły się dzięki Francuzowi Pierre Michaux. Początkowo przykręcano je do przedniego koła, co rodziło konieczność znacznej dysproporcji rozmiarowej między przednim i tylnim kołem, a w rezultacie przysparzało ówczesnym cyklistom wielu wypadków. W latach 60. XIX wieku wynaleziono wreszcie mechanizm łańcuchowy – początkowo stosowano przekładnię, która poprzez silny, rzemienny pasek przenosiła napęd na tylne koło. Tę konstrukcję zawdzięczmy Johnowi Kemp Starley’owi, który swoją wersję maszyny nazwał „Rover”. Wkrótce potem listę udoskonaleń w konstrukcji rowerów uzupełniły gumowe opony na koła i nic już nie stało na przeszkodzie, by w 1867 roku rozpocząć fabryczną, masową produkcję jednośladów.

Nie oznacza to wcale, że dopiero mając do dyspozycji w pełni bezpieczny i wygodny w prowadzeniu rower, cykliści zaczęli się ścigać ze sobą na różnego rodzaju zawodach. Z rywalizacją sportową rowerzystów spotkać można było się już w czasach pierwszych „drezyn”, a więc w latach 20. XIX wieku. Wprowadzanie kolejnych udoskonaleń w jego konstrukcji sprzyjało jedynie rozkwitowi popularności maszyny. Pierwsze większe wyścigi przeprowadzano już na przełomie XIX i XX wieku, w tym najbardziej wówczas znane – w Bordeaux (rozgrywany do 1981r.) i w hali Madison Square Garden (sześciodniówka).

Od 1903 roku ulicami miast francuskich corocznie przeprowadza się prestiżowy Tour de France. Sześć lat później w kalendarzu najbardziej znanych imprez kolarskich pojawił się Giro d'Italia, a trzeci z najsłynniejszych obecnie wyścigów, Vuelta a España, zadebiutował w 1935 roku. W międzyczasie, a dokładniej w 1924 roku kolarstwo szosowe dołączyło do listy dyscyplin olimpijskich przy okazji Olimpiady w Monachium.

KOLARSTWO SZOSOWE W POLSCE
Kolarstwo szosowe należało do najstarszych sportów zawodniczych uprawianych również w Polsce. Do naszego kraju rower dotarł dzięki Towarzystwu Gimnastycznemu „Sokół” z Lwowa w 1867 roku. Pierwsze mistrzostwa Królestwa Polskiego na szosie odbyły się w 1891 roku. W 1948 roku zorganizowano z kolei po raz pierwszy prestiżową, głównie w latach 60-tych, 70-tych i 80-tych, imprezę kolarską - Wyścig Pokoju. Obecnie najważniejszym kolarskim wydarzeniem w Polsce jest Tour de Polotne, wyścig rozegrany po raz pierwszy w 1928 roku, a od 2005 roku należący do cyklu UCI ProTour.

Wyścigi szosowe podzielić można na cztery odrębne rodzaje:

1. Wyścigi wieloetapowe – rozgrywa się je w czasie od kilku dni do trzech tygodni na ustalonej trasie, po jednym (czasem więcej), etapie na dzień. Czasy poszczególnych etapów są łączone, a zwycięzcą zostaje kolarz, który uzyskał najlepszy łączny czas na trasie całego wyścigu.
   
   Do najsłynniejszych wyścigów wieloetapowych należą:


• Tour de France – jest najdłuższym tego typu wyścigiem przeprowadzanym na świecie. Uczestnicy pokonują trasę liczącą ponad 3000 km, robiąc pętlę po terytorium całej Francji, przez co impreza znana jest również jako „Wielka Pętla”.
• Giro d'Italia – organizowany od 1908 roku, w ciągu trzech majowych tygodni na terenie Włoch i krajów przyległych. Słynie z licznych wymagających etapów górskich.
• La Vuelta a España – Wyścig Dookoła Hiszpanii; ostatni z trójki „wielkich tourów”. Ogólny profil trasy jest bardzo pofałdowany przez co wyścig ten wygrywają przeważnie specjaliści od rowerowej wspinaczki.


2. Wyścigi jednoetapowe (klasyki) – rozgrywa się w ciągu jednego dnia na trasie wiodącej z jednego miasta do drugiego albo na trasach tworzących koło (rundy), które pokonuje się kilka-kilkanaście razy.
   
   Do najsłynniejszych klasyków należą:


• Mediolan-San Remo – „klasyk włoski”; wyścig organizowany jest corocznie w marcu i często określa się go mianem „wiosennych mistrzostw świata".
• Paryż-Roubaix – wyścig znany jako „Piekło Północy”. Z racji na niezwykle trudną trasę wiodącą w swoim długim odcinku przez „kocie łby”, kolarze pokonują dystans na specjalnych rowerach wyposażonych w mały amortyzator tylny.
• Tour des Flandres – trasa wyścigu prowadzi po pagórkowatych terenach Flandrii i składa się z kilkunastu krótkich, stromych podjazdów w dużej części wyłożonych brukiem, które przy dużych opadach deszczu kolarze są zmuszeni pokonywać pieszo.


3. Jazda na czas – rozgrywana w ramach wyścigów wieloetapowych jako indywidualna lub drużynowa jazda na czas, funkcjonuje również jako dyscyplina rozgrywana podczas Mistrzostw Świata. Kolarze startują oddzielnie, w określonych odstępach czasowych i mają za zadanie pokonanie trasy w jak najkrótszym czasie.


4. Kryteria – wyścigi organizowane na zamkniętej okrężnej trasie. Zwycięża kolarz, który po przejechaniu wszystkich okrążeń uzbiera największą liczbę punktów (punkty przyznawane są za trzy pierwsze miejsca w każdym okrążeniu).

Podstawowym wyposażeniem kolarza jest oczywiście rower szosowy - specjalnie dostosowany do warunków drogi asfaltowej. By zawodnik mógł wystartować w wyścigu, rower ten spełniać musi szereg wymagań nałożonych przez Międzynarodową Unię Kolarską.

Musi być to jednoślad pionowy z kołami jednakowej średnicy - najczęściej 650 lub 700 milimetrów. Wyposażony musi być ponadto w klasyczny układ napędowy – składający się z zespołu zębatek przednich napędzanych bezpośrednio za pomocą nóg przy pomocy korb i pedałów. Te z kolei połączone są łańcuchem z zespołem zębatek napędzających bezpośrednio tylne koło. Również rama roweru musi mieć określony, tak zwany klasyczny kształt. Oznacza to, że składać musi się ona z głównego trójkąta o określonych przez Unię rozmiarach maksymalnych i minimalnych, trójkąta tylnego oraz przednich widełek, których rozmiary i budowa są także ściśle zdefiniowane przez UCI. Do niedawna obowiązywała również zasada określająca, liczbę zębatek i przełożeń (10 przełożeń: dwie zębatki z przodu i 5 z tyłu) obecnie przepis już nie funkcjonuje i współczesne rowery szosowe posiadają zwykle dwie zębatki z przodu i 9 - 11 zębatek z tyłu, co daje razem od 18 do 22 przełożeń.

Poza rowerem kolarz szosowy wyposażony musi być w odpowiedni strój i akcesoria. Obcisłe, wykonane z lycry koszulka i spodenki mają za zadanie poprawić aerodynamikę oraz zapewnić skórze odpowiednie dotlenienie. Nieodzownym ekwipunkiem kolarza jest również kask, specjalne rękawiczki i okulary przeciwsłoneczne o aerodynamicznym kształcie - chroniące zawodnika przed słońcem, wiatrem i owadami.

Bardzo często używanym przez kolarzy akcesorium są specjalne pedały zatrzaskowe "SPD" wraz ze specjalnym obuwiem. System ten zapewnia kolarzowi bardziej precyzyjną kontrolę nad rowerem.