Za pionierów saneczkarstwa uznaje się Brytyjczyków. Miało się ono narodzić za sprawą żołnierzy tej właśnie narodowości stacjonujących w Szwajcarii pod koniec XIX wieku. W 1882 roku skonstruowali oni pierwszy, bardzo jeszcze prowizoryczny, tor saneczkowy rozciągający się między miastami Davos i Klosters. Pierwszy tor o konstrukcji zbliżonej do dzisiejszych standardów, z uwzględnieniem zakrętów i band, powstał już dwa lata później z inicjatywy Majora Bulpetts’a w St. Moritz. Tor o nazwie Cresta Run gościł olimpijczyków w latach gdy impreza ta rozgrywana była w tym właśnie mieście (1928 i 1948) i były to jedyne razy, gdy saneczkarstwo pojawiło się na Olimpiadzie, zanim w 2002 roku w Salt Lake CIty na stałe włączone zostało do programu zimowych igrzysk olimpijskich.

W kolejnych latach modyfikacjom ulegała nie tylko sama konstrukcja toru, ale również pozycja zawodnika podczas zjazdu (głową w dół zaczęto zjeżdżać od 1887 roku – co doprowadziło do powstanie nowej dyscypliny, skeletonu, w tradycyjnym saneczkarstwie zjeżdża się w pozycji „stopami w dół”). Zmianom poddano również konstrukcję sanek (te zupełnie pozbawione płoz wprowadzono w 1892 roku). W tym samym czasie nowa dyscyplina zaczęła się rozprzestrzeniać na starym kontynencie, a szczególną popularność zyskała w Austrii.

Pierwsze Mistrzostwa Europy w konkurencji mężczyzn rozegrano w 1914 roku, kobiety rywalizować zaczęły w 1923 roku. Pierwsze Mistrzostwa Świata odbyły się natomiast w 1955 roku. Dwa lata później do życia powołano Międzynarodową Federację Saneczkarstwa (International Ludge Federation – FIL). Zawody Pucharu Świata w dyscyplinie rozgrywane są od 1986 roku. Ich pierwszym zwycięzcą (w sezonie 1986/1987) został Andy Schmid z Austrii. Od roku 1996 w analogicznych rozgrywkach zaczęły rywalizować również kobiety.


SANECZKARSTWO W POLSCE
Rozwojem saneczkarstwa w Polce kieruje założony w 1957 roku Polski Związek Sportów Saneczkowych. Organ kontynuuje pracę założonej w 1930 r. Sekcji Saneczkarskiej przy Polskim Związku Narciarskim.

Za kolebkę polskiego saneczkarstwa uznaje się miasto Krynica-Zdrój. Tutaj powstała pierwsza sekcja saneczkarska przy klubie sportowym Makabi w Krynicy (1909 rok) oraz pierwszy w naszym kraju tor saneczkowy na stokach Góry Parkowej (oddany do użytku w 1929 roku). Również w Krynicy w 1930 roku po raz pierwszy rozegrano Mistrzostwa Polski w saneczkarstwie. Po II wojnie światowej dyscyplina zaczęła się rozwijać także na terenach Dolnego Śląska, głównie w Karpaczu, gdzie w 1950 roku powstał nowoczesny tor sankowo-bobslejowy. Obecnie saneczkarstwo w Polsce uprawia się w Bielsku-Białej, Gołdapi, Jeleniej Górze, Karpaczu, Krynicy-Zdrój, Nowinach Wielkich, Nowym Sączu, Sopotni Małej oraz Szczyrku.

Polscy zawodnicy na arenie międzynarodowej pojawili się po raz pierwszy w 1914 roku podczas Mistrzostw Europy i od tego czasu odnieśli sporo znaczących sukcesów. Do najwybitniejszych polskich saneczkarzy zalicza się takich sportowców jak: Jerzy Wojnar (dwukrotny mistrz i wicemistrz świata), Ryszard Pędrak-Janowicz (mistrz, wicemistrz i brązowy medalista mistrzostw świata), Barbara Piecha (mistrzyni i brązowa medalistka mistrzostw świata), Maria Semczyszak (mistrzyni świata).

Polscy saneczkarze odnosili również sukcesy na torach naturalnych. Krzysztof Niewiadomski i Oktawian Samulski byli Mistrzami Europy w 1991, a Damian Waniczek i Andrzej Laszczak zdobyli Puchar Świata w sezonie 2001/2002.

KONKURENCJE NA TORZE SZTUCZNYM

W zawodach saneczkarskich osobno startują kobiety i mężczyźni. Panie rywalizują wyłącznie w konkurencji jedynek, panowie ścigają się zarówno w jedynkach jak i w dwójkach.

Rywalizacja wygląda różnie w zależności od rodzaju zawodów:

• Puchar Świata – odbywają się dwa ślizgi - w pierwszym startuje cała zgłoszona czterdziestka uczestników/uczestniczek, w drugim startuje 20 najlepszych w ślizgu pierwszym. Startują oni w kolejności odwrotnej do zajmowanych miejsc.
• Mistrzostwa Świata / Igrzyska Olimpijskie – organizuje się cztery ślizgi. W pierwszym przejeździe zawodnicy startują według wylosowanych numerów, w drugim 20 zawodników startuje w kolejności odwrotnej do miejsc zajętych w pierwszym ślizgu, w przejeździe trzecim zawodnicy startują według numerów startowych w odwrotnej kolejności według przydzielenia do grup. Do ostatniego, czwartego ślizgu awansuje tylko piętnastka najlepszych zawodników/zawodniczek. Wygrywa zawodników o najlepszym łącznym czasie wszystkich ślizgów.

ZAWODY NA TORZE NATURALNYM
W saneczkarstwie organizowane są również zawody na nawierzchni naturalnej. Także tutaj rozgrywane są konkurencje jedynek mężczyzn, jedynek kobiet i dwójek mężczyzn. Ślizgi w tej odmianie sportu saneczkowego odbywają się na torach położonych naturalnie w górach. Są one naturalnie zmrożone, często pokryte dodatkowo śniegiem, przez co są to tory zdecydowanie wolniejsze od tych sztucznych.

Zawodnicy często używają swoich rąk i nóg w celu lepszej nawigacji i utrzymania odpowiedniego balansu, zwłaszcza na zakrętach. Specjalne, zaostrzone spody butów pozwalają na hamowanie.

Dyscyplina zrodziła się ze zjazdów rekreacyjnych. Konkurencja nie jest uwzględniona w programie zimowych igrzysk olimpijskich, organizowane są natomiast cyklicznie mistrzostwa europy (od 1979 roku), mistrzostwa świata (od 1970 roku) oraz zawody Pucharu Świata (od sezonu 1992/1993). Zdobywcami trofeum z sezonie 2000/2001 była dwójka reprezentująca Polskę – Damian Waniczek i Andrzej Laszczak.

Na obydwu rodzajach toru poza konkurencją jedynek i dwójek rozgrywa się również sporadycznie zawody w konkurencji Team oraz Challenge Cup.

Saneczkarstwo uprawia się przy użyciu specjalnych sań sportowych. Obniżony środek ciężkości pozwala na osiąganie na nich prędkości rzędu 130 km/h podczas przejazdu na torze z nawierzchnią lodową.

Sanki przeznaczone dla mężczyzn ważą około 43 kilogramy. Łączna waga sań i zawodnika nie może przekraczać 115 kilogramów. Dla kobiet wielkości te wynoszą odpowiednio 35 i 92 kilogramy.

Ramy sań według przepisów Międzynarodowej Federacji Saneczkarstwa wykonane muszą być ze stali. W przeciwieństwie do siostrzanej dyscypliny - skeletonu, w której sanki nie mogą zawierać żadnych mechanizmów nawigacji ani hamowania, w saneczkarstwie jest to dozwolone. Wykonana z plastiku podstawa sań jest elastyczna w sposób, który umożliwia sterowanie saniami poprzez odpowiedni docisk łydek albo ramion.

Wśród wyposażenia saneczkarza znajdują się zazwyczaj takie elementy jak: kask z ochraniaczem na brodę, przylegający do ciała jednoczęściowy kombinezon, spiczaste buty, gogle oraz opcjonalnie ochraniacze na łokcie i kolona noszone pod kombinezonem.